(TURKISH JOURNAL) – Dilek Kaya – Başkan Donald Trump’ın “Tek Büyük Güzel Yasa Tasarısı” olarak adlandırdığı dev bütçe paketi, Senato’dan kıl payı geçti. Tasarı; emeklilerden düşük gelirli ailelere, öğrenci borçlularından çocuklara kadar milyonlarca Amerikalının yaşamını doğrudan etkileyecek kapsamlı kesintiler ve reformlar içeriyor.
Medicaid’de kapsam daralıyor, milyonlarca kişi sigortasız kalabilir
CNN’in hazırladığı detaylı araştırma haberine göre, yasa tasarısı kapsamında, Medicaid’e kayıtlı milyonlarca kişi kapsam dışı kalma riskiyle karşı karşıya. 19 ila 64 yaş arası bireyler artık aylık en az 80 saatlik çalışma, gönüllülük veya eğitime katılım şartıyla sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek. Bu kural, çocuk sahibi ebeveynleri de kapsayacak.
Federal katkıların azaltılmasıyla eyaletlerin sağlık sistemleri üzerindeki yük artarken, bazı bölgelerde hastane kapanmaları ya da hizmet kısıtlamaları gündeme gelebilir. Kongre Bütçe Ofisi, bu düzenlemeler nedeniyle yaklaşık 12 milyon Amerikalının sağlık güvencesini kaybedebileceğini öngörüyor.
Gıda yardımı programı SNAP daralıyor, şartlar ağırlaşıyor
Gıda kuponu yardımı olarak bilinen SNAP programında da kesintiler ve yeni şartlar öngörülüyor. Çalışma zorunluluğu 55 ila 64 yaş arası bireyleri ve 14 yaş üzeri çocuğu olan ebeveynleri de kapsayacak şekilde genişletildi. Eyaletlerin idari maliyetlerin daha büyük kısmını üstlenmesi bekleniyor.
Bu durum, özellikle kırsal bölgelerde küçük marketlerin kapanmasına, yerel ekonominin zayıflamasına ve düşük gelirli Amerikalıların temel gıdaya erişiminde zorluklara yol açabilir.
Vergi indirimi var ama herkes faydalanamıyor
Tasarı, 2017 Trump vergi reformunun bireysel gelir kesintilerini kalıcı hale getiriyor. Ancak bu indirimin çoğu, 217 bin dolar ve üzeri kazancı olan en üst %20’lik gelir grubuna gidecek. Vergi Politikası Merkezi’ne göre bu grup, ortalama 12.500 dolar tasarruf sağlarken, düşük gelirli haneler sadece 150 dolarlık bir avantaj görecek.
Obamacare sübvansiyonları ve otomatik kayıtlar sona eriyor
Obamacare kapsamında sübvansiyon alan Amerikalılar için de zorlu bir dönem başlıyor. Yasa, planlara otomatik yeniden kaydı kaldırıyor ve doğrulama prosedürlerini sıkılaştırıyor. Bu durum, sağlık sigortasını korumayı zorlaştırabilir. CBO, milyonlarca kişinin sigorta kapsamını kaybedebileceğini açıkladı.
Yaşlılar, öğrenci borçlular ve ebeveynler: Karışık etkiler
Yaşlı Amerikalılar için 2025–2028 yılları arasında standart kesinti artışı gibi geçici vergi indirimleri sunuluyor. Ancak Medicaid kesintileri, özellikle düşük gelirli yaşlıların sağlık hizmetlerine erişimini zorlaştırabilir.
Öğrenciler ve veliler için kredi limitleri düşürülürken, Biden dönemindeki geniş kapsamlı kredi affı seçenekleri daraltılıyor. Bu, üniversite eğitimi için borçlanmayı daha zor ve sınırlı hale getirecek.
“Trump hesapları”: Bebeklere yatırım fonu teşviki
Yasa tasarısı, 2025–2028 arasında doğan her bebek için “Trump hesapları” adı altında 1.000 dolarlık bir başlangıç yatırımı öngörüyor. Bu hesaplara yıllık 5.000 dolar katkı yapılabilecek. Program, tasarrufları artırmaya yönelik bir sosyal yatırım modeli olarak sunuluyor.
Göçmenler yardım dışı bırakılıyor, yeni ücretler geliyor
Tasarı, gıda yardımı, sağlık sigortası ve diğer sosyal programlardan yararlanma hakkını sadece sınırlı sayıda göçmen grubuna tanıyor. Sığınmacılar, insani şartlı tahliye sahipleri ve geçici koruma statüsündekiler birçok yardımdan dışlanacak. Ayrıca göçmenlik başvurularına yönelik yeni veya artırılmış ücretler getiriliyor.
Sınır duvarı için dev bütçe: 46,5 milyar dolar
Trump’ın ilk döneminde tamamlayamadığı sınır duvarı projesine bu kez 46,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. Ayrıca, ICE tarafından göçmenlerin gözaltına alınması için 45 milyar dolarlık ek harcama öngörülüyor.
Yenilenebilir enerji yatırımları darbe alabilir
Tasarı, güneş ve rüzgar projeleri için 2027 sonrası vergi teşviklerini sona erdiriyor. Bu, iklim savunucuları ve enerji sektörü temsilcileri tarafından eleştiriliyor. Energy Innovation’a göre tasarı, 300 GW’lık bir kapasite kaybı ve 2,3 milyon işin risk altında olduğu bir dönemi başlatabilir.
Elon Musk öfkeli
Tesla CEO’su Elon Musk, vergi teşviklerinin ani sonlandırılmasına tepki göstererek yasa tasarısını “geleceğin endüstrilerine darbe” olarak nitelendirdi. CBO ise tasarının önümüzdeki 10 yılda ulusal borcu 3,3 trilyon dolar artıracağını hesapladı.
Trump’ın paketi Meclis’te oylanacak
Senato’dan geçen tasarının, 4 Temmuz’a kadar Trump’ın masasına gitmesi hedefleniyor. Ancak Temsilciler Meclisi’nde tasarının daha ılımlı bir versiyonuna dönüştürülmesi için çetin bir mücadele bekleniyor. Hem sosyal programların kaderi hem de Amerikan kamuoyundaki siyasi dengeler bu oylamaya kilitlenmiş durumda.
