BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISHJOURNAL)- Dilek Kaya – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2023 BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin hem bölgesel hem de küresel düzeyde aktif rolünü vurguladı. Erdoğan, dünyanın çeşitli bölgelerini etkisi altına alan insani krizlere, siyasi çatışmalara ve toplumsal gerilimlere dikkat çekerek, küresel ekonomik sorunlar karşısında bu sorunlara çözüm bulmanın zorluğuna değindi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, artan yabancı düşmanlığı, ırkçılık ve İslamofobi tehdidine de değinerek, bu sorunların küresel olarak endişe verici seviyelere ulaştığı konusunda uyardı. Toplumsal uyum adına bu zorlukların üstesinden gelmenin önemini vurguladı.
“Karabağ, Azerbaycan toprağıdır”
Güney Kafkasya’da barışın, huzurun ve işbirliğinin tesisi yolunda önlerinde tarihi bir fırsat bulunduğunu vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu: “Bu fırsatı değerlendirmek için Ermenistan ile iyi komşuluk ilişkilerini ve tam normalleşmeyi hedefleyen bir süreç başlattık. Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki görüşme sürecini başından beri destekledik. Ancak Ermenistan’ın, bu tarihi fırsatı yeterince değerlendiremediğini görüyoruz. Ermenistan’ın başta Zengezur Koridoru’nun açılması olmak üzere verdiği sözleri yerine getirmesini bekliyoruz.
Artık herkesin kabul ettiği gibi Karabağ, Azerbaycan toprağıdır. Bunun dışında bir statünün dayatılması asla kabul edilmeyecektir. Ermeniler dahil herkesin Azerbaycan topraklarında barış içinde yan yana yaşaması öncelikli hedefimiz olmalıdır. ‘Tek millet, iki devlet’ şiarıyla hareket ettiğimiz Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü korunma yönünde attığı adımları destekliyoruz.” dedi.
“Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin bağımsızlığı tanınmalı”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Uluslararası toplumu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin bağımsızlığını tanımaya, bu ülkeyle diplomatik, siyasi ve ekonomik bağlar kurmaya davet ediyoruz.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dünya 5’ten büyüktür çağrısını yeniledi
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında BM Güvenlik Konseyine ilişkin eleştirini dile getirdi. Erdoğan “Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında hayata geçirmeye başladığımız ‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonumuz, bu örtüşmenin en somut ifadesidir. Küresel adaletsizlikleri ortadan kaldıran, ekonomik eşitsizliklerin üzerine giden, barış, güvenlik, istikrar ve refah üreten, etkili, kapsayıcı ve insanlığı kucaklayıcı, velhasıl tüm insanlığın hayrına bir uluslararası sistemin tesisi çağrımız giderek daha çok yankı buluyor. Genel Sekreter Sayın Guterres’in geçtiğimiz günlerde yaptığı, ‘İkinci Dünya Savaşı sonrası kurulan kurumların bugünün dünyasını yansıtmadığı’ tespitine katılıyoruz. Bu tespit, bizim ‘Dünya 5’ten büyüktür’ çağrımızı ifade ediyor. Güvenlik Konseyi, artık dünya güvenliğinin teminatı olmaktan çıkmış, 5 ülkenin siyasi stratejilerinin çarpışma alanı haline gelmiştir. Kıbrıs’ta yaşanan son hadiseleri, bu içi boşalmış, adalet ve güven telkin etmeyen kurumsal yapının bir tezahürü olarak değerlendiriyoruz. Barış ve istikrarın güçlendirilmesine yönelik sayısız inisiyatife öncülük etmiş bir ülke olarak, Sayın Guterres’in ‘Barış için yeni gündem’ oluşturulması çağrısına önem veriyoruz.” dedi.
“Deprem döneminde yapılan yardımlar için teşekkürler”
Türkiye’nin uluslararası topluma yaptığı katkılara da değinen Erdoğan, Şubat 2023’te 50.000’den fazla cana mal olan ve büyük yıkıma yol açan büyük depremin ardından ülkesine yardım eden BM başta olmak üzere uluslararası topluma şükranlarını sunan Sayın Erdoğan, şunları kaydetti: “Ülkemize gösterilen dostluk, O karanlık günlerde önemli bir teselli kaynağıydı.” ifadelerine yer verdi.
Türkiye’nin de aynı ruhla hareket ederek, son dönemde yaşanan yıkıcı fırtına ve sel felaketlerinin ardından 12 bin kişinin hayatını kaybettiği ve binlercesinin hâlâ kayıp olduğu Libya’ya kapsamlı yardım seferberliği yaptığını sözlerine ekledi.
Türkiye’nin aktif bir uluslararası oyuncu olarak rolünü vurgulayan Erdoğan, ülkenin yakın ve uzak topraklarla geliştirdiği çok sayıda temasın altını çizdi. Ülkenin ilişkileri Çin’den Güney Asya’ya, Afrika’dan Latin Amerika’ya kadar tüm dünyayı kapsıyor ancak asıl ilgi odağı komşu bölgeler üzerinde olduğunu belirtti.
“Rusya-Ukrayna savaşının kazananı olmayacak”
‘Avrupa’nın doğu sınırlarında savaş’a değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana, savaşın kazananının olmayacağı teziyle hem Rus hem de Ukraynalı dostlarımızı masada tutmaya çalışıyoruz. Barışın kaybedeni olmayacak” dedi.
Ukrayna’nın bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne dayalı diplomasi ve diyalog yoluyla savaşı sona erdirme çabalarını hızlandırmaya hazır olduğunu belirtti.
Bu bağlamda BM ile birlikte başlatılan ve tahılın Karadeniz üzerinden küresel pazarlara taşınmasını kolaylaştırarak küresel açlık krizini önlemeyi amaçlayan Karadeniz Girişimi’nin altını çizdi.
Girişimin artık faaliyette olmadığı gerçeğinden yakınarak, yeni bir planın yerine yeni bir plandan bahsetti. Yaklaşık 1.000.000 ton tahıl, dünya çapında acil ihtiyaç sahibi ülkelere dağıtılacak.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin (SDG) Önemi
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDG’ler) hakkında da konuşarak açlığın ve yoksulluğun ortadan kaldırılması ihtiyacının altını çizdi.
“21. yüzyılda açlığı bir sorun, çözülmemiş bir sorun olarak kabul etmekte zorlanıyoruz” diyen Başkan, tüm ülkeleri Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini gerçekleştirmek için güçlü bir irade göstermeye çağırdı.
Erdoğan’ın konuşması, Türkiye’nin küresel sahnedeki rolünü güçlendirme ve uluslararası toplumda daha aktif bir rol oynama taahhüdünü yansıttı. Konuşma, Türkiye’nin insani krizlere yanıt verme, çatışmaları çözme ve küresel zorluklara çözüm bulma konusundaki kararlılığını da gösterdi.
